Το καταφύγιο της Δίρφης

Του Τάσου Ζάππα

Ας μιλήσουμε τώρα για τη Δίρφη, το ψηλότερο Ευβοϊκό βουνό. Χρωστάω πρωτύτερα να πω, ότι η σωστή ονομασία και γραφή του βουνού είναι Δίρφυς. Όμως από χρόνια, κάθε φορά που πήγαινα να χρησιμοποιήσω τη γενική, αυτό το τριτόκλιτο Δίρφυος ούτε οπτικά, ούτε ακουστικά μου ερχόταν καλά, γι αυτό συνήθισα να τη γράφω Δίρφη. Ας μου συγχωρεθεί να τη γράφω έτσι. Πριν από τον πόλεμο δεν υπήρχε ορειβατικό καταφύγιο, ούτε ξενοδοχείο χαμηλότερα που θα διευκόλυναν την ανάβαση στη Δίρφη και οι ορειβάτες, που έρχονταν από μακριά, έπρεπε αναγκαστικά να στεγαστούν στα φιλόξενα σπίτια της Στενής από βραδύς και ν’ ανεβούν το πρωί. Κοντά στις ελλείψεις αυτές ήταν και τα ανεπαρκή μέσα μεταφοράς. Αλλού έχω περιγράψει τις συνθήκες κάτου από τις οποίες γίνονταν παλιότερα οι αναβάσεις.

Ήταν παλιός καημός των Χαλκιδέων ορειβατών ν’ αποκτήσει καταφύγιο η Δίρφη, για να μπορούν με πλειότερη ευχέρεια και περισσότερη άνεση, να εξορμούν προς το ωραίο ευβοϊκό βουνό τα σαββατοκύριακα και τις γιορτές. Και χρειάστηκε να προστρέξουν οι Ευβοείς του Παναμά. Να απευθυνθούν στα μέλη του τμήματος, στους χαλκιδέους του τόπου, σε πρόσωπα και σε επιχειρήσεις. Και ακόμα χρειάστηκε το κεντρικό συμβούλιο του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου να ζητήσει την ενίσχυση του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου, το ορεινό συγκρότημα της Δίρφης απόκτησε ένα από κάθε πλευράς άρτιο κατάφύγιο, που έθεσε στη διάθεση των Ελλήνων ορειβατών και φυσιολατρών γενικά. Το ορειβατικό καταφύγιο, εκτός απ’ τις προσπάθειες για την εξεύρεση του ποσού για την ολοκλήρωση του, χρειάστηκε και την προσωπική συμβολή των μελών του τοπικού τμήματος, τον ατομικό μόχθο και την αδιάκοπη φροντίδα του καθενός για να αποπερατωθεί. Το καταφύγιο έχει κτιστεί  σε υψόμετρο 1100μ.πάνου στο διάσελο, λίγο πριν τη Λειρή, σε εξαιρετική τοποθεσία, απ’ όπου αγναντεύει κανείς ολόλαμπρο τον αγέρωχο κώνο της Δίρφης, το γαλανό Αιγαίο και το τραχύ Ξεροβούνι. Θεμελιώθηκε το 1960 και εγκαινιάστηκε επίσημα την Κυριακή 12-6-66.Το ορεινό αυτό κτίσμα  διαθέτει υπνοδωμάτιο με 36 κρεβάτια, ευρύχωρη τραπεζαρία, μαγειρείο με πετρογκάζ, τρεχούμενα νερά με νιπτήρες κ.λπ., αποθήκη, θερμάστρες πετρελαίου στο υπνοδωμάτιο και την αίθουσα συνεστίασης, καθώς και τζάκι ,πλούσιο φωτισμό με λάμπες λουξ κ.λπ. Στα εγκαίνια που έγιναν πανηγυρικά με μεγάλη συγκέντρωση ορειβατών από όλη σχεδόν την Ελλάδα, παραβρέθηκαν το διοικητικό συμβούλιο του τοπικού τμήματος, το κεντρικό συμβούλιο του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου, κάτοικοι της Στενής και ο πρόεδρος της κοινότητας Χρήστος Καρλατήρας. Μετά τον αγιασμό μίλησαν ο πρόεδρος του τοπικού τμήματος Φιλοκλής Δράκος,ο πρόεδρος του κεντρικού συμβουλίου του ΕΟΣ Λάμπρος Ευταξίας και άλλοι. Από μέρους της Εταιρείας Ευβοϊκών Σπουδών απηύθυνα λίγα λόγια. Τη συμβολική ταινία για τον εγκαινιασμό του έργου έκοψαν ο Βασίλης Λεοντόπουλος, προηγούμενος πρόεδρος του ΕΟΣ και ο Λάμπρος Ευταξίας. Με το έργο αυτό που χρωστιέται στην αγάπη για το βουνό, στην ακοίμητη έγνοια και τους αγώνες των Xαλκιδέων ορειβατών και με τις προσθήκες που έγιναν σ’ αυτό έκτοτε, σκι λiφτ, πίστα χιονοδρομικών και άλλα, η Δίρφη έγινε προσιτή σε όλους τους φίλους του βουνού, βοήθησε την ανάπτυξη της χιονοδρομίας και εξελίχθηκε σε σύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο. Δίκαιο είναι να θυμηθούμε εδώ ότι χιονοδρόμοι Χαλκιδαίοι που βγήκαν από το χιονοδρομικό αυτό κέντρο, χρειάστηκε να τρέξουν 30 ολάκερα χιλιόμετρα ,το Γενάρη του 1978 ,για να φέρουν βοήθεια ,φάρμακα και τρόφιμα, στους κατοίκους της αποκλεισμένης ορεινής Σέττας. Χάρη στο κτίσμα αυτό μπορεί κανείς να πάει αποβραδίς στο καταφύγιο η στα δυο ξενοδοχεία που απόκτησε η Στενή και το πρωί, αν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν, να επιχειρήσει την κατάκτηση της κορυφής. Και στο γυρισμό έχει όλη τη δυνατότητα να μείνει πάλι στο καταφύγιο αν θέλει. Αυτές τις πολύτιμες υπηρεσίες προσφέρει το ορεινό αυτό κτίσμα της Δίρφης. Χρέος μας είναι να μνημονεύουμε εδώ τον πρωτοπόρο Στενιώτη Βασίλη Καρλατήρα, γιατρό, που σκέφτηκε να ιδρύσει το πρώτο ξενοδοχείο στη Στενή. Αν μπορούσε κάποτε να φτιαχτεί και εναέριο μέσο, τελεφερίκ, που να συνδέσει το καταφύγιο η την τοποθεσία Λειρί με την κορφή της Δίρφης, όχι βέβαια, για τους ορειβάτες, μα για κείνους που δεν μπορούν ν’ ανέβουν ως εκεί, όπως είχα υποστηρίξει άλλοτε, τότε το βουνό αυτό θα γνώριζε τη μεγαλύτερη χειμερινή του αρτίωση. Σκέφτομαι ότι τα ορεινά αυτά κτίσματα με την ασφάλεια και τη θαλπωρή που προσφέρουν ,με τη φωτιά που θρασομανάει στη γωνιά, γίνονται καταφύγια μοναδικά να δεχτούν τη λαχτάρα για τα βουνά και την έκφραση της χαράς των ταλαιπωρημένων ανθρώπων της πόλης ,όπου μαραγκιάζουν και ασφυκτιούν στο δηλητηριασμένο μπουχό της. Αυτή η έκφραση της χαράς τους, στο ανηφόρισμα του βουνού, μοιάζει να είναι η αντίστροφη κραυγή των μυρίων του Ξενοφώντα. Κείνες τις ώρες ο στίχος του Παλαμά  «βουνά ψηλά, βουνά αιώνια» παίρνει θαρρώ όλο το βαθύ εσωτερικό νόημα.