Χτίστες

Στα μέσα του Θεριστή κι αφού είχαν μισοτελειώσει τις γεωργικές εργασίες ξεκίναγαν τα συνεργεία των χτιστάδων να παίρνουν δουλειές έως το φθινόπωρο. Από πέντε έως δέκα άτομα το κάθε συνεργείο με τον εργολάβο επικεφαλής, έκαναν τη συμφωνία τους και ξεκίναγαν. Πρώτα από όλα ήταν το τραπέζι με κρέας που τους έκανε ο ιδιοκτήτης, το οποίο ήταν συνήθως η κότα που είχε σφάξει για τα θεμέλια. Τα συνεργεία αναλάμβαναν σχεδόν τα πάντα, ακόμα και να κουβαλήσουν την πέτρα αν αυτό ήταν μέσα στην συμφωνία, αν κι αυτή συνήθως ήταν δουλειά του ιδιοκτήτη. Είχαν τον αρχιμάστορα, τον πελεκητή της πέτρας, τους μαστόρους, τους λασπιάδες. Το συνεργείο αναλάμβανε να τελειώσει το σπίτι ακόμα να τοποθετήσει την ξυλεία και τα κεραμίδια.

Μόλις έμπαινε και το τελευταίο κεραμίδι, ακολουθούσε τρικούβερτο γλέντι και τα χαρίσματα στο συνεργείο.
Συνήθως πετσέτες και για τον αρχιμάστορα πουκάμισο.
Στη Στενή δυο ήταν τα σόγια των χτιστάδων μετά την απελευθέρωση από Τούρκους. Οι Μαστρογιανναίοι οι οποίοι ήταν όλοι χτίστες και οι Χαλκιάδες. Και τα δυο αυτά σόγια είχαν έρθει από την Ήπειρο και από εκεί έφεραν την τέχνη του χτισίματος αλλά και της επεξεργασίας της πέτρας. Τέσσερα είναι τα συνεργεία που δούλεψαν τελευταία την πέτρα στη Στενή. Δυο Μαστρογιανναίικα, του Γιάννη και του Τζώρτζη, ένα του Κοντούλα κι ένα των Βασιλείου (Γκράδες). Περισσότερο οικογενειακές επιχειρήσεις μιας που τα περισσότερα μέλη των συνεργείων ήταν από την οικογένεια του εργολάβου. Στο συνεργείο του ο Γιάννης Μαστρογιάννης γεννηθείς το 1884 είχε μαζί τα παιδιά του, ένας εκ των οποίων ο Αλέκος ο οποίος είχε τη φήμη πολύ σπουδαίου χτίστη και αναλάμβαναν δουλειές σε όλη σχεδόν την Εύβοια μιας και είχαν φθάσει έως τη μονή Γαλατάκι.
 
Γιάννης Μητάκης